Επιτρέπεται η αποθήκευση μη ηλεκτρικών πυροκροτητών τύπου shock tube μαζί με εκρηκτικά ;

Όλοι όσοι ασχολούνται με τη διαχείριση εκρηκτικών υλών αλλά και γομώσεις διατρημάτων, γνωρίζουν πολύ καλά ότι δεν τοποθετούμε ποτέ καψύλλια μαζί με εκρηκτικά, τόσο κατά την αποθήκευση όσο και κατά τη μεταφορά.

Όμως στο άρθρο 50 – παρ 6 του Κανονισμού Μεταλλευτικών & Λατομικών Εργασιών, του γνωστού ΚΜΛΕ, αναγράφεται ότι οι μη ηλεκτρικοί πυροκροτητές τύπου shock tube πρέπει να αποθηκεύονται στην αποθήκη των εκρηκτικών.

Δεν είναι καψύλλια οι μη ηλεκτρικοί πυροκροτητές τύπου shock tube ;

Προφανώς και είναι καψύλλια.

Πρόκειται για τα πολύ γνωστά Nonel, των οποίων το ιδιαίτερο χαρακτηριστικό είναι η έναυση δια μέσου του ομώνυμου σωλήνα ή “shock tube” όπως αλλιώς ονομάζεται.

Εύλογα λοιπόν θα αναρωτηθεί κανείς, γιατί για αυτή την κατηγορία πυροκροτητών επιτρέπεται η συναποθήκευση με εκρηκτικά ;

Δυστυχώς δεν υπάρχει απάντηση, διότι η πιο πάνω αναφορά στον ΚΜΛΕ είναι εσφαλμένη.

Ποτέ μα πότε δεν αποθηκεύουμε καψύλλια με εκρηκτικά μαζί.

Παραθέτουμε την αιτιολόγηση της ορθής πρακτικής πού όλοι γνωρίζουμε.

Στο άρθρο 35 – παρ 3 της ΚΥΑ 3329/1989 «Κανονισμοί για την παραγωγή - αποθήκευση & διάθεση σε κατανάλωση εκρηκτικών υλών» ορίζεται ρητώς ότι «Εκρηκτικά επιτρέπεται γενικά να αποθηκεύονται μαζί μόνο εφόσον ανήκουν στην ίδια ομάδα συμβιβαστότητας».

Στον πιο κάτω πίνακα παραθέτουμε την ταξινόμηση των εκρηκτικών υλών εμπορικής χρήσης (civil explosives) σε ομάδες συμβιβαστότητας.

Η πληροφορία αυτή αναγράφεται από όλους τους κατασκευαστές στα τεχνικά φυλλάδια των προϊόντων, τα οποία μπορεί κανείς να βρει εύκολα στο διαδίκτυο.

Προϊον	Κλάση/κατηγορία	Ομάδα συμβιβαστότητας	UN Number
ANFO	1.1	D	0082
AMΜΩΝΙΤΙΔΑ	1.1	D	0082
ΖΕΛΑΤΙΝΑΔΥΝΑΜΙΤΙΔΑ	1.1	D	0081
ΕΚΡΗΚΤΙΚΟ ΓΑΛΑΚΤΩΜΑ	1.1	D	0241
ΑΚΑΡΙΑΙΑ ΘΡΥΑΛΛΙΔΑ	1.1	D	0065
ΒΡΑΔΥΚΑΥΣΤΗ ΘΡΥΑΛΛΙΔΑ	1.4	S	0105
ΚΟΙΝΟΙ ΠΥΡΟΚΡΟΤΗΤΕΣ Νο 8	1.1	B	0029
ΗΛΕΚΤΡΙΚΟΙ ΠΥΡΟΚΡΟΤΗΤΕΣ	1.4	B	0255
ΠΥΡΟΚΡΟΤΗΤΕΣ ΝΟΝΕL (επιφανείας & σηράγγων)	1.1	Β	0360
ΝΟΝΕL ΣΥΝΔΕΣΜΟΙ (*)	1.4 1.1	S Β	0500 0360

 (*)  Αναλόγως του τρόπου συσκευασίας.

Κάποιοι κατασκευαστές δίνουν τους συνδέσμους UN 0500 / 1.4 S (Austin) και άλλοι ως UN 0360 / 1.1 Β (Extraco - Maxam – Nitroerg – Orica - Davey Bickford)

Όπως παρατηρείται στον πιο πάνω πίνακα, όλες οι εκρηκτικές ύλες (ANFO – Αμμωνίτης - Ζελ/δα - Γαλάκτωμα) καθώς και η ακαριαία θρυαλλίδα ανήκουν στην ομάδα D, οπότε και μπορούν να αποθηκεύονται μαζί. 

Όλα τα καψύλλια (κοινά Νο 8 – ηλεκτρικά – Nonel) ανήκουν στην ομάδα Β.

Εφαρμόζοντας λοιπόν με τα γραφόμενα στο άρθρο 35 – παρ 3 της ΚΥΑ 3329/1989 απαγορεύεται να αποθηκεύσουμε μαζί υλικά της ομάδας D με άλλα της ομάδας Β, δηλαδή απαγορεύεται να αποθηκεύσουμε καψύλλια με εκρηκτικά μαζί.

Με την ευκαιρία να αναφέρουμε ότι εξαίρεση στον παραπάνω κανόνα αποτελούν τα εκρηκτικά της ομάδας S, τα οποία επιτρέπεται να αποθηκεύονται μαζί με εκρηκτικά άλλων ομάδων (ΚΥΑ 3329 αρθρ 35 – παρ 5).

Για αυτό και επιτρέπεται η αποθήκευση της θρυαλλίδας ασφαλείας που ανήκει στην ομάδα S, τόσο με εκρηκτικά όσο και με καψύλλια.

[από Λ. Καζάκο – Μηχανικό Μεταλλείων ΕΜΠ MSc]

Εκρηκτικές Ύλες & Μέσα Έναυσης

Ιστορική Αναδρομή

Ως γνωστό η πρώτη εκρηκτική ύλη είναι η μαύρη πυρίτιδα ή όπως αλλιώς είναι ευρέως γνωστή το «μπαρούτι».

Ανακαλύφθηκε από τους Κινέζους περίπου το 1000 μΧ και έγινε γνωστή στην Ευρώπη το 1242, όταν ο μοναχός Roger Bacon στην Αγγλία καταγράφει τη συνταγή παρασκευής της & ο μοναχός Berthold Swartz στη Γερμανία την παρασκευάζει και τη χρησιμοποιεί για γόμωση όπλων, λίγα χρόνια αργότερα (1250).

Για πολλά χρόνια η χρήση της μαύρης πυρίτιδας ήταν αποκλειστικά για πολεμικούς σκοπούς.

Μόλις τον Φεβρουάριο του 1627 πραγματοποιείται η πρώτη εξόρυξη με την χρήση πυρίτιδας στα Μεταλλεία χρυσού στο Schemnitz (Banská Štiavnica) της Ουγγαρίας, από τον Ούγγρο μηχανικό Kaspar Weindl.

Μέχρι τότε η εξόρυξη των πετρωμάτων γινόταν αποκλειστικά με χρήση ατομικών εργαλείων, όπως σκαπάνη, σφυρί & κοπίδι ή σφήνες κλπ.

Οι εργάτες (μεταλλωρύχοι & λατόμοι) χρησιμοποιώντας την μυϊκή τους δύναμη αλλά και την ικανότητα τους να διακρίνουν στο μέτωπο της εξόρυξης επιφάνειες μικρής αντοχής (ασυνέχειες), αποσπούσαν κομμάτια πετρώματος από τη φυσική τους θέση.

 Η παραγωγικότητα ήταν μικρή, αφού αναλόγως των μηχανικών χαρακτηριστικών του βράχου απαιτούνταν 3 έως 4 ώρες για κάθε κυβικό μέτρο υλικού που εξορύσσονταν !

Όταν απουσίαζαν οι ασυνέχειες από το πέτρωμα, τότε η θέρμανση του μετώπου με φωτιά και η ταχεία ψύξη του με την απότομη ρίψη νερού, προκαλούσε την δημιουργία ρωγμών, λόγω της ανάπτυξης εφελκυστικών τάσεων.

Κατ’ αυτό τον πολύ απλό τρόπο οι πρωτεργάτες της εξόρυξης διευκόλυναν την εργασίας τους αυξάνοντας συνάμα και την παραγωγικότητα τους.

Η χρήση της μαύρης πυρίτιδας επέφερε μεν μεγάλη αλλαγή, δημιούργησε όμως και πολλά προβλήματα λόγω της αδυναμίας ελέγχου της έναυσης.

Tα ατυχήματα από πρόωρη έναυση των γομώσεων πυρίτιδας ήταν συχνό φαινόμενο με καταστροφικά αποτελέσματα.

Η ανάγκη λοιπόν του ελέγχου του χρόνου έναυσης προς αποφυγή ατυχημάτων οδήγησε στην ανακάλυψη της Θρυαλλίδας ασφαλείας ή απλά φυτίλι (safety fuse) από τον Άγγλο William Bickford  το 1831 .

       

Πρόκειται για μια κατασκευή που μοιάζει με σχοινί στον πυρήνα του οποίου υπάρχει συμπιεσμένη λεπτόκοκκη πυρίτιδα. Όταν στο σχοινί αυτό βάλουμε φωτιά, η φλόγα που δημιουργείται «ταξιδεύει» κατά μήκος με σταθερή ταχύτητα. Γι’ αυτό και φέρει επίσης την ονομασία «πυραγωγό σχοινί».

Με την ανακάλυψη του Bickford οι πρωτεργάτες γομωτές – πυρόδοτες είχαν πλέον στη διάθεση τους ένα αξιόπιστο και ασφαλές μέσο πυροδότησης της μαύρης πυρίτιδας, το οποίο και τους επέτρεπε να απομακρυνθούν από το μέτωπο εξόρυξης προτού ξεκινήσει η έκρηξη.

Για πρώτη φορά στην ιστορία εισάγεται η έννοια της επιβράδυνσης, που στην ουσία είναι ο χρόνος που απαιτείται για τη μεταφορά της φλόγας στη γόμωση της πυρίτιδας, δια μέσου της θρυαλλίδας.

Το 1846 ο Ιταλός Χημικός Ascanio Sobrero παρασκευάζει στα εργαστήρια του πανεπιστημίου του Τορίνο τη νιτρογλυκερίνη, μια υγρή και εξαιρετικά ευαίσθητη στην κρούση εκρηκτική ύλη.

Επειδή όμως θεωρεί απρόβλεπτη τη συμπεριφορά της νιτρογλυκερίνης, τόσο κατά την παρασκευή της όσο και κατά τον χειρισμό της, εγκαταλείπει κάθε προσπάθεια περαιτέρω αξιοποίησης της ανακάλυψης του.

Λίγα χρόνια αργότερα, ο Σουηδός Alfred Nobel που σπούδασε Χημεία στο πανεπιστήμιο του Τορίνο και συνεργάστηκε με τον Sobrero, αποφασίζει να εκμεταλλευτεί εμπορικά τη νέα ανακάλυψη, ιδρύοντας μαζί με τους αδελφούς του εταιρεία για την παρασκευή νιτρογλυκερίνης.

Ο νεαρός Alfred θεωρεί ότι η νιτρογλυκερίνη αποτελεί το υλικό που θα αντικαταστήσει την πυρίτιδα στις εργασίες εξόρυξης των πετρωμάτων.

Η αυξημένη ισχύς και η ανθεκτικότητα στην υγρασία εξασφαλίζουν, τη γρήγορη εμπορική επιτυχία του «πρωτοεμφανιζόμενου υλικού».

Tο 1864 το εργοστάσιο των αδελφών Nobel καταστρέφεται από μια μεγάλη έκρηξη, επιβεβαιώνοντας τους φόβους του Sobrero.

Στο ατύχημα αυτό σκοτώθηκαν πέντε άτομα, μεταξύ των οποίων κι ο Emil Nobel, ένας εκ των αδελφών του Alfred.

Tο λυπηρό αυτό γεγονός κάνει τον Alfred Nobel να εντείνει τις προσπάθειες του να «τιθασεύσει» την ισχύ της νιτρογλυκερίνης.

Κύριο μέλημα του πλέον είναι να παρασκευάσει ένα ασφαλέστερο εκρηκτικό προϊόν.

Έπειτα από δύο χρόνια πειραμάτων και δοκιμών, το 1866 ανακαλύπτει ότι το πορώδες πυριτικό πέτρωμα kieselguhr (γη διατόμων) έχει την ιδιότητα να απορροφά εύκολα σημαντική ποσότητα νιτρογλυκερίνης (έως και τρεις φορές το βάρος του).

Το μίγμα που προκύπτει είναι λιγότερο ευαίσθητο ως προς την έναυση κι άρα πιο ασφαλές στη διαχείριση του.

Επιπρόσθετα λόγω της κολλώδους υφής του, μπορεί να ζυμωθεί και να μορφοποιηθεί σε κυλινδρικού σχήματος φυσίγγια που τυλίγονται με χαρτί.

Προκύπτει έτσι ένα νέο προϊόν, η δυναμίτιδα (dynamite).

Η ονομασία αυτή προέρχεται από την ελληνική λέξη δύναμη αφού, η νέα εκρηκτική ύλη είναι 20 φορές πιο ισχυρή από τη μαύρη πυρίτιδα !!

Την ίδια χρονική περίοδο (1865 – 1866) ο Alfred Nobel προχώρησε επίσης και στην κατασκευή του πρώτου καψυλλίου (πρόδρομο του σημερινού κοινού καψυλλίου), με το οποίο μπορούσε κανείς να πυροδοτεί με ασφάλεια τόσο τη νιτρογλυκερίνη όσο και τη δυναμίτιδα.

Πρόκειται για μια εξαιρετικά απλή κατασκευή. Περιλαμβάνει ένα μικρό ξύλινο κάλυκα (κυάθιο) με μικρή ποσότητα εκρηκτικής ύλης.

Όταν δε συνδυαστεί με τη θρυαλλίδα ασφαλείας του Bickford όπως φαίνεται στο σχήμα που ακολουθεί, επιτρέπει την ασφαλή έναυση όλων των εκρηκτικών.

Η εμπορική επιτυχία της δυναμίτιδας δεν εφησυχάζει τον Alfred Nobel που συνεχίζει τις έρευνες, προς βελτίωση των χαρακτηριστικών του προϊόντος αυτή τη φορά. Ο στόχος της ασφάλειας έχει ήδη επιτευχθεί.

Έτσι το 1875 αναμιγνύοντας κολλωδιοβάμβακα (νιτροκυτταρίνη με περιεκτικότητα σε άζωτο 12%) με νιτρογλυκερίνη παρασκευάζει τη ζελατινοδυναμίτιδα (gelatine dynamite), μια βελτιωμένη εκδοχή της δυναμίτιδας.

Λόγω της  ζελατινώδους υφής το προϊόν έχει εξαιρετική αντοχή στο νερό.

Η γομμοδυναμίτιδα (blasting gelatin), με περιεκτικότητα 92% νιτρογλυκερίνη και 8% κολλωδιοβάμβακα, αποτελεί μέχρι και σήμερα την πλέον ισχυρή εμπορική εκρηκτική ύλη, χρησιμοποιείται δε ως εκρηκτική ύλη αναφοράς για τη σύγκριση της ισχύος των εκρηκτικών υλών.

 Για τις δεκαετίες που ακολουθούν ο τεχνικός κόσμος χρησιμοποιεί κατά κόρον τις επινοήσεις του Alfred Nobel, από την εμπορική εκμετάλλευση των οποίων δημιουργείται πολύ μεγάλη περιουσία που διαχειρίζεται σήμερα το ομώνυμο ίδρυμα.

Σχεδόν όλες οι γνωστές εταιρείες που παράγουν και διακινούν εκρηκτικά για εμπορική χρήση (civil explosives) έχουν ως ιδρυτή τον Alfred Nobel που δικαίως χαρακτηρίζεται ως ο «πατέρας των εκρηκτικών».

Σε αυτή τη χρονική περίοδο ένας άλλος Χημικός στη Γερμανία ανακαλύπτει μια ουσία που θα γίνει επίσης πολύ δημοφιλές εκρηκτικό.

Πρόκειται για τον Joseph Wilbrand που το 1863 παρασκευάζει για πρώτη φορά την εκρηκτική ύλη τρινιτροτολουόλιο ή απλούστερα ΤΝΤ.

Όπως και ο Sobrero, έτσι κι ο Wilbrand δεν αξιοποίησαν αμέσως τις ιδιαίτερες ικανότητες του νέου υλικού, που παρέμεινε για αρκετά χρόνια «στα αζήτητα».

Όσο κι αν ακούγεται παράξενο η πρώτη χρήση του ΤΝΤ ήταν στην παραγωγή χρωμάτων λόγω του χαρακτηριστικού κίτρινου χρώματος που έχει !

Μόλις το 1902 αξιοποιούνται οι «εκρηκτικές ιδιότητες» του ΤΝΤ, οπότε κι εμφανίζεται κάτι νέο στην τεχνολογία των εκρηκτικών υλών.

Η ιδιότητα του ΤΝΤ να λιώνει στους 87^οC το καθιστά ιδανικό για τη γόμωση οβίδων κι άλλων πυρομαχικών. Είμαστε πλέον στην εποχή του 1^ου παγκοσμίου πολέμου, όποτε η ζήτηση για πυρομαχικά είναι μεγάλη.

Την ίδια εποχή (1902) στη Γαλλία o Louis l’ Heur παρουσιάζει την εκρηκτική θρυαλλίδα ή ακαριαία όπως είναι σήμερα ευρέως γνωστή τροποποιώντας την εφεύρεση του William Bickford .

Αντικαθιστώντας τη λεπτόκοκκη πυρίτιδα με σκόνη ΤΝΤ κατασκευάζει ένα μέσο έναυσης εκρηκτικών υλών που μοιάζει με σχοινί και μπορεί να μεταφέρει «έκρηξη» κι όχι φλόγα.

Έτσι πλέον είναι για πρώτη φορά εφικτή η δημιουργία κυκλωμάτων έναυσης με απλή πρόσδεση κόμπων.

Το γεγονός αυτό επιτρέπει την ταυτόχρονη πυροδότηση πολλών γομωμένων διατρημάτων από απόσταση.    

Το προϊόν υφίσταται σημαντικές τεχνικές βελτιώσεις στις ΗΠΑ το 1912 και λαμβάνει την σημερινή του μορφή, με πυρήνα από PENT, το 1936.

Αρκετά χρόνια αργότερα, το 1930 στην Αμερική ο οίκος Du Pont αξιοποιώντας τα μεγάλα αποθέματα ΤΝΤ που υπάρχουν στις αποθήκες λόγω του πολέμου, παρουσιάζει ένα εκρηκτικό προϊόν που περιέχει περίπου 20% ΤΝΤ και νιτρική αμμωνία.

Πρόκειται για τον υλικό που καθιερώθηκε με την εμπορική ονομασία Αμμωνίοδυναμίτης (Ammonia Dynamite) ή απλούστερα Αμμωνίτης.

Μια νέα εποχή ξεκινά αφού πλέον οι εκρηκτικές ύλες για εμπορική χρήση θα έχουν ως κύριο συστατικό το νιτρικό αμμώνιο.

Την ίδια χρονική περίοδο (αρχές του 20ου αιώνα) με την ανακάλυψη και διάδοση της χρήσης του ηλεκτρισμού εμφανίζονται και τα πρώτα ηλεκτρικά καψύλλια.

Πρόκειται για μια επινόηση του Άγγλου Μηχανικού Julius Smith ο οποίος και τοποθέτηση μίνι ηλεκτρική αντίσταση πυρακτώσεως μέσα σε κυάθιο καψυλλίου.

Έτσι πλέον η έναυση επιτυγνάνεται με τη διοχέτευση ηλεκτρικού ρεύματος, οπότε πλέον η δημιουργία κυκλωμάτων έναυσης γίνεται ακόμα ευκολότερη, αφού πρόκειται κατ΄ουσία για ηλεκτρικά κυκλώματα.

Το 1940 τα ηλεκτρικά καψύλλια αποκτούν και χρόνους επιβράδυνσης, γεγονός που επέτρεψε την ανάπτυξη των σύγχρονων τεχνικών εξόρυξης των πετρωμάτων με εκρηκτικές ύλες.

Πλέον ο έλεγχος των ανατινάξεων είναι πιο αποτελεσματικός (λόγω των χρόνων επιβράδυνσης) αλλά κι ασφαλέστερος λόγω της πυροδότησης από απόσταση με διοχέτευση ηλεκτρικού ρεύματος δια μέσου καλωδίων.

Λόγω της κατασκευής τους, τα ηλεκτρικά καψύλλια θέλουν ιδιαίτερη προσοχή για αποφυγή ακούσιας πυροδότησης από στατικό ηλεκτρισμό, κεραυνούς και διαφυγόντα ρεύματα.

Το πρόβλημα αυτό λύθηκε το 1973 οπότε ο Σουηδός Per-Anders Persson εφευρίσκει το σύστημα μη-ηλεκτρικής πυροδότησης NONEL.

Τα ομώνυμα καψύλλια έχουν όλα τα πλεονεκτήματα των ηλεκτρικών, δηλαδή πολλαπλούς χρόνους επιβράδυνσης & δυνατότητα δημιουργίας κυκλωμάτων, χωρίς όμως να επηρεάζονται από παρασιτικά ρεύματα και στατικό ηλεκτρισμό.

Έτσι πλέον ο βαθμός ασφαλείας έναντι πρόωρης έκρηξης αυξάνεται σε σημαντικό βαθμό.

Στα τέλη της δεκαετίας του 1980 παρουσιάζονται και τα πρώτα ηλεκτρονικά καψύλλια.

Τα ηλεκτρονικά καψύλλια αποτελούν το πλέον σύγχρονο σύστημα πυροδότησης και σήμερα διατίθενται με προγραμματιζόμενη περίοδο επιβράδυνσης από 1 έως 10.000 χιλιοστά του δευτερολέπτου.

Έτσι επιλύεται και το μοναδικό πρόβλημα που υπάρχει στα διαθέσιμα μέσα έναυσης, που είναι ο απόλυτος έλεγχος του χρόνου επιβράδυνσης.

Η διακύμανση στον ονομαστικό χρόνο επιβράδυνσης των ηλεκτρονικών καψυλλίων είναι πλέον της τάξης του 1 χιλιοστού του δευτερολέπτου, αφού πλέον η «διαχείριση του χρόνου επιβράδυνσης» γίνεται από μικροσκοπικό ηλεκτρονικό κύκλωμα κι όχι από την ταχύτητα καύσης πυροτεχνουργικής ύλης.

Μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο το βάρος της ανάπτυξης νέων τύπων εκρηκτικών υλών για την εξόρυξη πετρωμάτων μεταφέρεται στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού.

Το 1956 χρησιμοποιείται για πρώτη φορά σε μεταλλείο της Oliver Mining Division, U.S. Steel Corporation το ANFO, μια φθηνή εκρηκτική ύλη που παρασκευάζεται από την ανάμιξη κοκκώδους νιτρικού αμμωνίου με  πετρέλαιο ντήζελ.

Το ANFO επέφερε μια ριζική αλλαγή στην αγορά των εμπορικών εκρηκτικών υλών.

Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι μόνο στις ΗΠΑ στα πρώτα είκοσι χρόνια (1956-1975) από την παρουσίαση του νέου υλικού, η κατανάλωση του ANFO από μηδέν εκτοξεύθηκε σε περίπου 1.000.000 τόνους !!

Αντίθετα το ίδιο χρονικό διάστημα η κατανάλωση δυναμίτιδας μειώθηκε περίπου στο μισό (από 340.000 σε 135.000 τόνους) !!

Το 1958 οι Μ.Α. Cook και H.E. Farnham συνθέτουν μια πρωτότυπη και φθηνή εκρηκτική ύλη, το slurry ή water gel explosive (πολτώδες μίγμα)  που αποτελείται από νερό, νιτρικό αμμώνιο, σκόνη αλουμινίου, TNT και φυτική κόλλα (guar gum).

Έχει ζελατινώδη-ημίρρευστη υφή, εξαιρετική ασφάλεια στο χειρισμό λόγω μικρής ευαισθησίας ως προς την έναυση, καθώς και καλή αντοχή στο νερό, όχι όμως και στο χρόνο αφού τα πολτώδη μίγματα έχουν την τάση να διαχωρίζονται στα συστατικά τους.

Το 1969 ο H.F. Bluhm της Atlas Chemical Industries Ltd (ΗΠΑ) βελτιώνοντας την αρχική ιδέα των Cook και Farnham συνθέτει το πρώτο εκρηκτικό γαλάκτωμα (emulsion explosive)

Τα εκρηκτικά γαλακτώματα (emulsion explosives) έχουν μεγαλύτερη εκρηκτική ισχύ από τα slurries και καλύτερη αντοχή στο χρόνο.

Τόσο τα slurries όσο και τα emulsion explosives μπορούν να μορφοποιηθούν σε κυλινδρικά φυσίγγια και να διατεθούν στην αγορά όπως τα παραδοσιακά προϊόντα Ζελατινοδυναμίτιδα & Αμμωνίτης.

   

Λόγω όμως της πολτώδους υφής τους μπορούν και διατίθενται «χύμα» αυτοκινούμενες μονάδες (bulk explosive trucks).

Tα αυτοκινούμενα αυτά μηχανήματα έχουν τη δυνατότητα παραγωγής των εν λόγω εκρηκτικών υλών στο μέτωπο της εξόρυξης, με μεταβαλλόμενη σύνθεση προκειμένου να ικανοποιούνται οι απαιτήσεις του συγκεκριμένου σχεδίου ανατίναξης, καθώς και γόμωσης των διατρημάτων, είτε με την βοήθεια αντλίας είτε με φυσική ροή και υποβοήθηση από ατέρμονα κοχλία.

Τα οχήματα γόμωσης όπως ονομάζονται έχουν τη δυνατότητα να παράγουν και να γομώνουν διατρήματα τόσο με 100% emulsion ή slurry, όσο και μίγματα με ANFO, σε επιφανειακά και υπόγεια μέτωπα εξόρυξης.

Η εξέλιξη αυτή έκτος από τη μείωση του κόστους, συνεισφέρει και στην αύξηση της ασφάλειας αφού πλέον δεν χρειάζεται να διακινούνται έτοιμα εκρηκτικά αλλά κοινά χημικά προϊόντα, που με κατάλληλη επεξεργασία αποκτούν εκρηκτικές ιδιότητες την ώρα που τοποθετούνται εντός των διατρημάτων !!